Al op zijn vijftiende rolde Bart van Iterson (52) het vrijwilligerswerk in. “Toen bracht ik voor de Amsterdamse Hengelsport Vereniging (AHV) de bevisbare oevers van de Molenwijk in Amsterdam-Noord in kaart. Zodoende ben ik bij de commissie waterbeheer terechtgekomen.” Daar ontdekte hij dat vissen met een hengel eigenlijk vreselijk inefficiënt is.
“Dat is wel heel spannend, maar geeft slechts een indicatie van wat er rondzwemt. De technieken die bij een visserijkundig onderzoek worden gebruikt leveren veel meer informatie op over de visstand. En dat spreekt mij – met een achtergrond als bioloog en aquatisch ecoloog – ook bijzonder aan.”
Input voor beleid
Gegevens verzamelen dient altijd een hoger doel. “Kijken welke vissoorten er in wat voor aantallen aanwezig zijn en daar berekeningen op loslaten vormt input voor het beleid. Waar vroeger simpelweg massaal vis werd uitgezet bij aanhoudend slechte vangsten, geeft onderzoek veel meer houvast.” Zo ontving de AHV ooit klachten van de parkvissers in Amsterdam dat er bar weinig werd gevangen. “Bij de afvissing bleek dat vrijwel alle vis in een rietkraag lag – die begon te bewegen toen we er met het elektroapparaat langs gingen. Dan is het niet zinvol om er nog meer karper bij te gooien”, geeft Van Iterson een voorbeeld.
Aalreservaat
Sinds 2014 is hij ook actief als vrijwilliger bij RAVON, onder meer met de monitoring van glasaal. Dat leverde een mooie kruisbestuiving op met zijn werk bij de AHV. “Bij het schrijven van een visplan voor Nieuw-West kwam ik erachter dat veel wateren rondom de Sloterplas potentie hebben als opgroeigebied voor jonge paling, maar de migratie van en naar het Noordzeekanaal wordt belemmerd door drie sluizen. Vervolgens ben ik met de Gemeente Amsterdam, Waternet en RAVON een samenwerking gestart om te kijken hoe de Sloterplas in de toekomst kan functioneren als aalreservaat. Hoewel het nog een paar jaar kan duren voordat de vispassages zijn aangelegd, heb ik goede hoop dat het plan wordt gerealiseerd.”
Kennis van zaken
Het voorgaande toont volgens de voorzitter van de Stichting Visserijkundig Onderzoek Amsterdam – in die rol doet Van Iterson onderzoek namens de AHV – aan dat je als vrijwilliger met kennis van zaken veel kunt bereiken. “Als je laat zien dat je weet waar je het over hebt, word je als volwaardig gesprekspartner beschouwd. Zo hebben we ook geregeld contact met de stadsecologen van Amsterdam over het visstand- en waterbeheer.” Op dit vlak is volgens hem nog winst te behalen voor de hengelsport. “Sportvissers hebben oog voor en kennis van de natuur, dus maak gebruik van die knowhow. Vrijwilligerswerk is leuk en als we de krachten bundelen kunnen we een boel werk verzetten. Bovendien geven mooie resultaten veel voldoening.”